Top 10 Trọng Tài Bóng Đá Vĩ Đại Nhất Lịch Sử: Ai Là 'Vua Áo Đen' Huyền Thoại Nhất?

Trọng tài bóng đá không phải là những người được kỳ vọng xuất hiện trên các mặt báo. Công việc của họ là lặng lẽ điều khiển trận đấu mà không gây ra sự phản ứng từ cả hai đội. Đây là một nhiệm vụ không hề dễ dàng, và luôn có áp lực phải đưa ra những quyết định chính xác, khiến vai trò của một trọng tài trở nên vô cùng thách thức. Không ai có thể đi hết sự nghiệp mà không mắc sai lầm, thậm chí một số người còn gặp phải rắc rối ngoài sân cỏ, khiến họ bị giám sát chặt chẽ hơn.

Tuy nhiên, giống như mọi lĩnh vực trong cuộc sống, một số người xuất sắc hơn những người khác trong công việc của mình. Những trọng tài giỏi nhất luôn được tin tưởng để điều khiển các trận đấu đỉnh cao nhất của bóng đá thế giới, với sự đảm bảo rằng họ ít có khả năng trở thành tâm điểm chú ý. Việc được các cầu thủ tôn trọng là một điều gần như không tưởng đối với hầu hết trọng tài, nhưng một số ít đã đạt được vinh dự hiếm có này.

Trong bối cảnh tranh cãi về tiêu chuẩn điều hành tại Premier League vẫn tiếp diễn, đây là danh sách 10 trọng tài xuất sắc nhất trong lịch sử bóng đá, trong đó có ba người từng làm việc tại giải đấu hàng đầu nước Anh.

Tiêu chí xếp hạng

Số trận đã điều hành: Càng cầm còi nhiều trận, trọng tài đó càng có khả năng xuất sắc.
Tầm quan trọng của các trận đã điều hành: Những trận đấu lớn nhất mùa giải luôn được giao cho các trọng tài giỏi nhất.
Sự tôn trọng từ cầu thủ: Cầu thủ thường có xu hướng phản ứng với trọng tài, nhưng những người hiếm hoi giành được sự tôn trọng từ các đồng nghiệp trên sân cỏ là những trọng tài xuất sắc nhất.

Hạng	Tên	Quốc tịch
10.	Pedro Proenca	Bồ Đào Nha
9.	Viktor Kassai	Slovakia
8.	Sandor Puhl	Hungary
7.	Mark Halsey	Anh
6.	Kim Milton Nielsen	Đan Mạch
5.	Mark Clattenburg	Anh
4.	Nicola Rizzoli	Ý
3.	Howard Webb	Anh
2.	Markus Merk	Đức
1.	Pierluigi Collina	Ý

10. Pedro Proenca

Bồ Đào Nha

Trọng tài người Bồ Đào Nha Pedro Proenca bắt đầu sự nghiệp cầm còi vào năm 1998 và được biết đến là một trong những người xuất sắc nhất thời hiện đại. Điều đáng chú ý là ông là trọng tài đầu tiên điều khiển cả trận chung kết UEFA Champions League và chung kết UEFA European Championship trong cùng một năm dương lịch (2012).

Năm 2012, ông được IFFHS vinh danh là Trọng tài xuất sắc nhất thế giới. Ngoài ra, ông còn nhận giải thưởng Trọng tài của năm từ Liên đoàn bóng đá Bồ Đào Nha vào năm 2007 và 2011. Những danh hiệu này cho thấy sự tôn trọng mà mọi người dành cho ông, đặc biệt sau khi ông còn góp mặt tại World Cup 2014.

Pedro Proenca đưa ra quyết định trong một trận đấu

9. Viktor Kassai

Slovakia

Viktor Kassai bắt đầu làm trọng tài quốc tế cho FIFA từ năm 2003 trước khi treo còi 16 năm sau đó. Đến từ Slovakia, Kassai đã để lại dấu ấn ấn tượng trong công tác trọng tài bóng đá với những quyết định chính xác. Ông đã điều khiển trận chung kết UEFA Champions League 2011 giữa Barcelona và Manchester United, cho thấy khả năng xử lý các trận đấu căng thẳng với sự điềm tĩnh.

Bên cạnh đó, ông cũng tham gia World Cup 2010 và Euro 2012. Tại FIFA Club World Cup 2016, ông trở thành trọng tài đầu tiên thổi phạt đền sau khi xem lại video (VAR). Đó là một sự nghiệp ấn tượng đối với vị trọng tài người Slovakia.

Viktor Kassai rút thẻ vàng cho cầu thủ

8. Sandor Puhl

Hungary

Sandor Puhl nổi tiếng với vai trò trọng tài trong trận chung kết FIFA World Cup 1994. Trong khi đó, IFFHS đã vinh danh ông là Trọng tài xuất sắc nhất thế giới trong bốn năm liên tiếp từ 1994 đến 1997.

Nói được nhiều thứ tiếng, ông còn được chọn để điều khiển trận chung kết Champions League 1997 giữa Borussia Dortmund và Juventus. Tuy nhiên, sự nghiệp của ông không thiếu những tranh cãi. Puhl là một nhân vật bị chỉ trích nặng nề ở Tây Ban Nha do sự sơ suất của ông trong trận tứ kết World Cup 1994 giữa Ý và Tây Ban Nha, nơi Mauro Tassotti đã thúc cùi chỏ vào mặt Luis Enrique trong vòng cấm ở những phút bù giờ. Puhl đã quyết định không cho phạt đền hay thẻ phạt.

Sandor Puhl cầm còi trong một trận đấu

7. Mark Halsey

Anh

Mark Halsey là trọng tài người Anh đầu tiên trong danh sách này và, mặc dù hiếm khi xuất hiện trong các trận đấu ở châu Âu, ông đã giành được sự tôn trọng từ các cầu thủ. Ông chủ yếu điều khiển các trận đấu tại Premier League từ năm 1999 đến 2013 và nằm trong danh sách Select Group Referees của giải đấu kể từ khi thành lập vào năm 2001 cho đến khi nghỉ hưu.

Vị trọng tài người Anh này đã điều hành hơn 300 trận đấu trong nước, bao gồm cả trận chung kết League Cup 2008. Ông có khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng nhưng điềm tĩnh, điều này khiến ông trở thành một nhân vật ổn định ở giải đấu hàng đầu. Một số trọng tài Anh khác có lẽ chỉ có thể mơ ước có được sự tôn trọng như ông.

Mark Halsey với tư cách là trọng tài chính

6. Kim Milton Nielsen

Đan Mạch

Trọng tài không được phép trở thành tâm điểm chú ý, nhưng điều đó luôn là một thử thách đối với Kim Milton Nielsen, với chiều cao khổng lồ 1m98 của ông. Theo nghĩa đen, bạn luôn có thể nhìn thấy ông trên sân. Ông đã điều hành 154 trận đấu quốc tế và 53 trận UEFA Champions League trong suốt sự nghiệp của mình, góp mặt trên đấu trường toàn cầu từ năm 1988 đến 2005.

Vị trọng tài người Đan Mạch đã cầm còi hai trận đấu tại FIFA World Cup 1998 ở Pháp và điều khiển trận bán kết giữa Brazil và Thổ Nhĩ Kỳ tại FIFA World Cup 2002 ở Hàn Quốc và Nhật Bản. Cùng với những màn trình diễn ổn định xuyên suốt giải đấu danh giá nhất châu Âu cấp câu lạc bộ, rất ít trọng tài ấn tượng – hoặc áp đặt – được như Nielsen.

Kim Milton Nielsen rút thẻ vàng

5. Mark Clattenburg

Anh

Mark Clattenburg là một nhân vật gây tranh cãi. Một số người yêu mến ông, những người khác lại ghét, nhưng ông được các tổ chức tin tưởng giao phó điều khiển những trận đấu lớn nhất. Đáng chú ý, ông đã thừa nhận trong trận “Battle of Stamford Bridge” năm 2016 giữa Chelsea và Tottenham – một trong những trận đấu điên rồ nhất lịch sử Premier League – rằng ông đã để đội khách “tự hủy diệt” vì không muốn bị đổ lỗi là người đã khiến họ mất chức vô địch. Clattenburg giữ thẻ đỏ trong túi suốt trận hòa 2-2, kết quả đã giúp Leicester City đăng quang.

Vị trọng tài thẳng thắn này cũng điều khiển trận chung kết UEFA European Championship 2016 giữa Bồ Đào Nha và Pháp. Bên cạnh hơn 250 trận đấu tại Premier League, vị trọng tài người Anh này đã chuyển sang nước ngoài vào những năm cuối sự nghiệp chuyên nghiệp, kiếm được khoản tiền lớn khi giám sát các trận đấu ở Ả Rập Xê Út và Trung Quốc. Tin tức bóng đá thường xuyên cập nhật về sự nghiệp của ông.

4. Nicola Rizzoli

Ý

Trận chung kết World Cup 2014 được nhớ đến với khoảnh khắc Mario Gotze và Đức làm tan nát trái tim Lionel Messi, khi Argentina gục ngã ở rào cản cuối cùng. Tuy nhiên, trọng tài trong ngày hôm đó là Nicola Rizzoli, người đã được tin tưởng ở sân khấu lớn nhất. Bên cạnh đó, ông tham gia Euro 2016 và giành giải Trọng tài Serie A xuất sắc nhất của AIC bảy lần liên tiếp từ năm 2011 đến 2017.

Điều khiển các trận đấu tại Serie A trong suốt hơn một thập kỷ, Rizzoli đã tạo dựng được danh tiếng về khả năng quản lý trận đấu xuất sắc và uy quyền điềm tĩnh. Kinh nghiệm của vị trọng tài người Ý trong việc xử lý các cuộc đối đầu căng thẳng đã giúp ông được công nhận rộng rãi trên đấu trường quốc tế.

Nicola Rizzoli rút thẻ vàng

3. Howard Webb

Anh

Howard Webb tuyên bố giải nghệ vào năm 2014 để làm Giám đốc Kỹ thuật của Professional Game Match Officials Board (PGMOL). Nhưng trước đó, ông liên tục nhận được lời khen ngợi về cách tiếp cận uy quyền và đáng kính từ các liên đoàn bóng đá, chuyên gia, đồng nghiệp, cầu thủ và huấn luyện viên.

Ông đã tham gia vô số trận đấu có tính chất căng thẳng cao, bao gồm cả năm 2010, khi ông trở thành trọng tài đầu tiên điều khiển cả trận chung kết Champions League và chung kết World Cup trong cùng một năm dương lịch. Điều đó đã giúp ông được vinh danh là Trọng tài của năm của FIFA. Cựu cảnh sát, người kết hôn với nữ trọng tài nổi tiếng người Đức Bibiana Steinhaus, cũng đã điều hành các trận chung kết FA Cup và League Cup. Website cotdoc.net thường xuyên đưa tin về các trọng tài nổi tiếng như Howard Webb.

Howard Webb, cựu trọng tài Premier League và FIFA

2. Markus Merk

Đức

Đứng thứ hai trong danh sách này là trọng tài người Đức Markus Merk, người từng nắm giữ kỷ lục điều hành số lượng trận đấu Bundesliga cao nhất. Là người giành giải Trọng tài Đức của năm sáu lần, khả năng kiểm soát trận đấu của Merk ở Đức rất ấn tượng, đặc biệt khi ông là trọng tài trẻ nhất lịch sử giải đấu vào năm 1988 khi mới 25 tuổi.

Tuy nhiên, bạn sẽ nhầm nếu nghĩ rằng các giải thưởng chỉ dừng lại ở đó. Vị trọng tài huyền thoại này đã nhận giải thưởng Trọng tài xuất sắc nhất của FIFA ba lần. Giành được nhiều danh hiệu như vậy là minh chứng cho sự nghiệp ấn tượng của ông ở châu Âu, khi ông góp mặt trong bốn giải đấu quốc tế lớn đầu tiên của thế kỷ 21.

Markus Merk khởi động trước trận đấu

1. Pierluigi Collina

Ý

Pierluigi Collina luôn được coi là trọng tài vĩ đại nhất mọi thời đại. Ông là hình mẫu tiêu biểu cho ý tưởng về sự tôn trọng từ các cầu thủ trong những trận đấu quan trọng nhất, bao gồm cả trận chung kết World Cup 2002 giữa Brazil và Đức. Hiếm khi chúng ta thấy các cầu thủ la hét hay chửi bới trọng tài người Ý này trên sân.

Những ai làm vậy đều bị xử lý một cách nhẹ nhàng thay vì gây ra một tình huống không cần thiết. Trọng tài được cho là nên ẩn mình, nhưng sau những lần xuất hiện tại World Cup 2002, Konami đã phát hành trò chơi Pro Evolution Soccer 3 với một điểm nhấn lớn. Collina được chọn làm gương mặt đại diện cho tựa game bóng đá cực kỳ phổ biến này, chứng minh ông nổi tiếng và quan trọng đến mức nào. Có lẽ sẽ không bao giờ có một trọng tài nào ấn tượng như ông nữa.

Kết luận

Danh sách này vinh danh những “vua áo đen” đã vượt qua áp lực khổng lồ để để lại dấu ấn khó quên trong lịch sử bóng đá. Từ khả năng kiểm soát trận đấu điềm tĩnh của Nicola Rizzoli đến sự uy quyền của Howard Webb, hay chiều cao ấn tượng của Kim Milton Nielsen, mỗi người đều có phong cách riêng nhưng cùng chia sẻ sự chính xác và được tôn trọng. Dù có những tranh cãi nhỏ trong sự nghiệp của một số người, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của họ trong việc đảm bảo công bằng và hấp dẫn cho các trận đấu. Và ở vị trí số một, Pierluigi Collina vẫn là biểu tượng của sự xuất sắc trong nghề trọng tài, một huyền thoại thực sự của sân cỏ.

Tài liệu tham khảo

Thống kê qua TransferMarkt (Cập nhật ngày 13/05/2025)