Trận chung kết play-off Championship từ lâu đã được mệnh danh là trận đấu giàu có nhất hành tinh trong bóng đá, mang đến cho đội chiến thắng nhiều hơn chỉ là một suất tham dự Ngoại hạng Anh. Giải đấu cao nhất nước Anh là giải vô địch quốc nội giàu có nhất thế giới, và việc thăng hạng lên giải đấu này mang lại khối tài sản khổng lồ chưa từng có trong làng bóng đá thế giới. Đội chiến thắng trận chung kết play-off có tiềm năng thay đổi vận mệnh của câu lạc bộ một cách đáng kể, cả trong và ngoài sân cỏ. Câu lạc bộ chiến thắng không chỉ giành được chiếc cúp và một vị trí tại Premier League, mà phần thưởng tài chính khổng lồ có lẽ mới là điều được khao khát nhất. Mùa giải Championship đang đi đến hồi kết, và cuộc đua giành suất thăng hạng cuối cùng thông qua vòng play-off luôn cực kỳ hấp dẫn.
Giá trị thực sự của trận Chung kết Play-off
Sau khi Luton Town đánh bại Coventry City trên chấm luân lưu trong trận chung kết play-off mùa giải 2022/23, “The Hatters” được dự đoán sẽ kiếm được 170 triệu bảng doanh thu trong ba mùa giải tiếp theo. Nếu Luton tránh được việc xuống hạng khỏi Premier League trong chiến dịch 2023/24, con số đó có thể tăng lên hơn 290 triệu bảng. Chỉ một mùa giải của họ ở giải đấu hàng đầu nước Anh ước tính đã mang về 90 triệu bảng doanh thu bổ sung cho Luton.
Chiến thắng trong trận chung kết play-off mang lại cho câu lạc bộ nguồn lực tài chính cần thiết để đầu tư vào đội hình thi đấu, cơ sở hạ tầng và trải nghiệm ngày thi đấu. Nó mang lại cho đội thăng hạng cơ hội tốt nhất để trụ lại Premier League. Con số 170 triệu bảng của Luton bao gồm hai năm đảm bảo nhận các khoản thanh toán “dù lượn” (parachute payments), trị giá gần 80 triệu bảng.
Các khoản thanh toán dù lượn là sự hỗ trợ tài chính bổ sung mà Premier League cung cấp cho các câu lạc bộ bị xuống hạng mỗi mùa. Hệ thống này đảm bảo mỗi câu lạc bộ xuống hạng nhận được 55% doanh thu phân phối bản quyền truyền hình trung ương mà mọi câu lạc bộ Premier League nhận được trong mùa giải đầu tiên trở lại Championship. Tỷ lệ này giảm xuống 45% trong năm thứ hai ở Championship và khoản thanh toán cuối cùng là 20% trong năm thứ ba. Với hai đội như Southampton và Leeds, những người đã hưởng lợi từ các khoản thanh toán dù lượn trong năm sau khi rớt khỏi giải đấu hàng đầu nước Anh vào năm 2023, đội chiến thắng trong trận chung kết năm nay được dự đoán sẽ kiếm được 140 triệu bảng trong ba năm tiếp theo.
Đối với bất kỳ câu lạc bộ nào, số tiền kiếm được từ việc thăng hạng đều mang tính thay đổi cục diện, nhưng đối với các câu lạc bộ đã xa rời Premier League trong nhiều năm, như Ipswich Town (đã thăng hạng trực tiếp mùa 2023/24), nó còn có giá trị hơn nữa. Đó là một khoản tiền mà nhiều đội Championship chỉ có thể mơ ước kiếm được.
Thống kê quan trọng từ GIVEMESPORT: Chỉ có hai trong số sáu đội á quân gần nhất của trận chung kết play-off Championship đã trở lại và giành quyền thăng hạng lên Premier League.
Đội Vô Địch Chung Kết Play-Off Championship Những Năm Gần Đây |
---|
Câu lạc bộ |
Luton Town |
Nottingham Forest |
Brentford |
Fulham |
Aston Villa |
Fulham |
Khi Kẻ Thua Cuộc Trắng Tay
Số phận của đội thua trong trận chung kết play-off Championship phần lớn phụ thuộc vào sự ổn định tài chính của câu lạc bộ đó. Đội chiến thắng thường chia cho đội thua một phần doanh thu tiền vé, được xem là một thỏa thuận lịch sự truyền thống. Phần chia sẻ của họ thường vào khoảng 2 triệu bảng. Đã có những trường hợp con số này khác đi. Huddersfield Town và Reading đã có thỏa thuận trước trận chung kết play-off năm 2017 rằng đội thua sẽ nhận được 4 triệu bảng. Reading đã nhận được giải thưởng an ủi này sau khi bỏ lỡ cơ hội lên Premier League trên chấm luân lưu trước Huddersfield.
Cổ động viên Coventry City thất vọng sau thất bại ở chung kết play-off Championship 2023
Một số câu lạc bộ Championship đã đánh cược đắt giá bằng cách dốc toàn lực cho việc thăng hạng lên Premier League, và khi kế hoạch không thành công, cú sốc tài chính có thể là thảm họa. Derby County thua trận chung kết play-off Championship 2019 trước Aston Villa và cuối cùng rơi vào tình trạng quản lý tài chính đặc biệt (administration) sau khi ngập trong nợ nần và bị xuống hạng League One. Trong những năm sau thất bại trong trận chung kết play-off trước Huddersfield, Reading cũng gặp khó khăn về tài chính và bị xuống hạng xuống giải hạng ba của Anh. Câu lạc bộ cũng bị trừ sáu điểm vào tháng 4 năm 2023 vì vi phạm các quy tắc tài chính của EFL. Sheffield Wednesday là một câu lạc bộ khác đã tiến rất gần đến ánh hào quang của Premier League. Họ thua trong trận chung kết play-off năm 2016 và cuối cùng bị xuống hạng League One vào năm 2021.
Đó là một cú đánh khó khăn từ quan điểm tài chính, nhưng cũng ảnh hưởng nặng nề đến tinh thần của các cầu thủ, và một số câu lạc bộ cảm thấy khó khăn để vực dậy sau thất bại ở trận chung kết play-off. Derby, Sheffield Wednesday và Reading đều đã suýt giành được quyền thăng hạng lên Premier League, và cùng với đó là sự thúc đẩy tài chính rất cần thiết có thể đã thay đổi tương lai của mỗi câu lạc bộ. Thay vào đó, tất cả họ đều thua cuộc trong canh bạc và kết thúc ở giải hạng ba của bóng đá Anh.
Đội thua Chung kết Play-Off Championship và Thứ hạng mùa giải sau đó |
---|
Câu lạc bộ |
Coventry City |
Huddersfield Town |
Swansea |
Brentford |
Derby County |
Aston Villa |
Tiền Thưởng Thay Đổi Vận Mệnh CLB Như Thế Nào
Có rất nhiều biến số về mức độ thay đổi mà số tiền thưởng có thể mang lại cho đội chiến thắng trận chung kết play-off Championship. Ví dụ, khi một câu lạc bộ thăng hạng, đi kèm với đó là việc tăng lương cho các cầu thủ hiện có và các khoản thưởng. Việc Nottingham Forest thăng hạng lên Premier League thông qua play-off vào năm 2022 được cho là đã chứng kiến sự tái cấu trúc đội hình mạnh mẽ nhất trong lịch sử giải đấu. Forest đã chi 150 triệu bảng cho hơn 30 cầu thủ mới và cũng trả 21 triệu bảng cho các khoản thanh toán liên quan đến thăng hạng. Một số người coi đây là chi tiêu quá mức. Tuy nhiên, Forest đã điều hướng Premier League một cách ấn tượng, tránh xuống hạng trong hai mùa giải trở lại giải đấu hàng đầu nước Anh.
Một số câu lạc bộ đã không thích nghi tốt với cuộc sống ở Premier League, không đầu tư khôn ngoan vào đội hình thi đấu tương ứng và không kiểm soát được ngân sách của mình. Huddersfield là một ví dụ điển hình cho điều này. Câu lạc bộ đã nhận được 197 triệu bảng tiền thưởng từ chiến thắng trong trận chung kết play-off nhưng đã chi khoảng 230 triệu bảng cho phí chuyển nhượng và tiền lương. Các câu lạc bộ khác đã được thăng hạng lên Premier League nhanh hơn dự kiến ban đầu, ví dụ như Luton trong mùa giải 2022/23. Không nhiều người dự đoán “The Hatters” sẽ thăng hạng từ Championship, kể cả những người trong nội bộ câu lạc bộ, khiến quá trình chuyển đổi lên đỉnh cao Premier League trở nên khó khăn hơn. Luton buộc phải thực hiện những thay đổi đối với sân Kenilworth Road để tuân thủ các quy định về sân vận động của Premier League khi họ thăng hạng.
Cách các câu lạc bộ sử dụng tiền thưởng là rất quan trọng đối với tương lai của họ. Nếu tiền được đầu tư cẩn thận, với một kế hoạch vững chắc, không có lý do gì một câu lạc bộ không thể tồn tại và sau đó trở nên cạnh tranh ở Premier League. Những đội như Nottingham Forest, Brentford, Aston Villa và Fulham đều là những ví dụ gần đây về cách một câu lạc bộ nên hoạt động sau chiến thắng trong trận chung kết play-off, áp dụng một chiến lược bóng đá hiệu quả. Thật không may, không phải tất cả các câu lạc bộ đều có chủ sở hữu có kế hoạch củng cố sẵn sàng trong trường hợp họ không đạt được suất thăng hạng lên Premier League. Cả Brentford và Aston Villa đều đã trở lại ấn tượng sau nỗi đau thất bại ở trận chung kết play-off Championship bằng cách quay trở lại Wembley một năm sau đó và giành quyền thăng hạng.
Tương Lai Của Trận Chung Kết Play-off Championship
Với việc một cơ quan quản lý độc lập mới trong bóng đá Anh hy vọng sẽ giám sát một hệ thống tài chính công bằng hơn trong kim tự tháp bóng đá, trận chung kết play-off Championship có thể không còn tiếp tục mang lại lợi nhuận khổng lồ như trước. EFL được cho là ủng hộ việc bãi bỏ các khoản thanh toán dù lượn (parachute payments) cho các đội xuống hạng từ Premier League, nhằm giúp thu hẹp khoảng cách giữa các câu lạc bộ nhận được các khoản thanh toán này và những câu lạc bộ không nhận được. Cập nhật các tin tức bóng đá Anh mới nhất để biết thêm chi tiết về thay đổi này. Nếu kế hoạch bãi bỏ hệ thống thanh toán dù lượn được thông qua, việc giảm số tiền kiếm được từ việc chiến thắng trận chung kết play-off có thể sẽ xảy ra sau đó.
Chiếc cúp vô địch Championship danh giá – phần thưởng cho đội thăng hạng Ngoại hạng Anh
Lịch sử đã cho thấy rằng việc có quá nhiều tiền liên quan đến một trận đấu có thể dẫn đến việc các câu lạc bộ chi tiêu thiếu trách nhiệm nhằm cố gắng giành quyền thăng hạng lên Premier League và rơi vào khó khăn tài chính khi kế hoạch không thành hiện thực. Các câu lạc bộ chi tiêu quá mức một cách liều lĩnh khi thăng hạng lên giải đấu hàng đầu có nguy cơ xuống hạng trở lại Championship và gặp khó khăn trong việc thích nghi với cuộc sống trở lại giải hạng hai của bóng đá Anh.
Kết luận
Không thể phủ nhận, trận chung kết play-off Championship là một trong những trận đấu có ý nghĩa tài chính lớn nhất thế giới bóng đá. Số tiền thưởng khổng lồ từ việc thăng hạng lên Premier League, cùng với các khoản thanh toán dù lượn, có thể thay đổi hoàn toàn vận mệnh của một câu lạc bộ, mang lại cơ hội đầu tư mạnh mẽ vào đội hình và cơ sở vật chất. Tuy nhiên, đây cũng là một canh bạc đầy rủi ro. Thất bại có thể dẫn đến những hậu quả tài chính nghiêm trọng, đẩy các câu lạc bộ vào tình trạng khó khăn, thậm chí là khủng hoảng. Tương lai của “trận cầu bạc tỷ” này có thể thay đổi với những cải cách về tài chính, nhưng hiện tại, nó vẫn là đỉnh cao kịch tính và là mục tiêu tối thượng của các đội bóng Championship. Bạn nghĩ sao về áp lực tài chính và thể thao của trận đấu này?
Tài liệu tham khảo
Tất cả dữ liệu tài chính được lấy từ Deloitte UK và The New York Times/The Athletic.